HISTORIA SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 2 W PSZOWIE
Z kart historii ....
Ponad 100 lat krzewienia oświaty to okres bardzo długi. To właśnie od ponad stu lat w murach Szkoły Podstawowej nr 2 w Pszowie trwa nieprzerwanie edukacja młodzieży. Na przełomie lat 1907/1908 wśród ludności Pszowskich Dołów (wtedy samodzielna gmina) zrodziła się myśl budowy nowej przestrzennej szkoły, która mogłaby pomieścić dzieci z samych Dołów jak i z rozbudowującego się patronackiego osiedla kopalni ?Anna?, tzw. ?Familoków?. Pierwsza i zarazem najstarsza szkoła, znajdująca się naprzeciw kościoła w Pszowie, nie mogła już bowiem pomieścić coraz większej liczby uczniów.
W marcu 1908 roku zawiązał się komitet budowy nowej szkoły. Grunt na którym miała powstać został podarowany gminie Pszowskie Doły przez Fritza Pierasce , zastepcę szefa Rybnickiego Gwarectwa Węglowego. Głównym projektantem budynku był pan Bayer . W prace na rzecz powstającej szkoły bardzo mocno zaangażowali się mieszkańcy Paszowskich Dołów.
Już 8 kwietnia 1909 roku nastąpiło uroczyste poświęcenie nowej szkoły przez ówczesnego pszowskiego proboszcza Bruno Laska . Jej pierwszym kierownikiem został Johanes Hoppe , a grono pedagogiczne liczyło trzech nauczycieli , byli to : Edmund Goldman, August Grundei, Georg Weis . W tym też roku nowa placówka otrzymała od Pana Pietruszki ? Inspektora Rybnickiej Spółki Węglowej , materiały na budowę wodociągu.Natomiast ówczesny inspektor oświaty w Rybniku ofiarował szkole 4 kaflowe piece , które zainstalowano w klasach.
W pierwszym roku nauki w szkole do klas I-IV uczęszczało 258 dzieci. Z roku na rok przybywało uczniów. Już od 1 kwietnia 1910 roku szkoła liczyła 292 dzieci i stała się placówką pięcioklasową , a od 1913 roku 6 letnią szkołą publiczną. Na uwagę zasługuje fakt, że na 345 uczniów , którzy od 1 kwietnia 1912 roku podjęli naukę w szkole , 289 pochodziło z rodzin polskich , 34 z rodzin niemieckich , a 20 było pochodzenia żydowskiego.
O tym , że sto lat temu z dyscypliną w placówkach oświatowych bywało różnie ( tak zresztą jak i dzisiaj) może świadczyć konferencja kierowników szkół poświęcona szkolnej dyscyplinie , która odbyła się 8 maja 1912 roku w Wodzisławiu Śl. Szkołę Podstawową nr 2 w Pszowie reprezentował Johanes Hoppe.
W roku szkolnym 1913/1914 uczniowie szkoły uczestniczyli w dwóch wydarzeniach . 16 września 1913 roku przez Pszowskie Doły przejeżdżał cesarz państwa niemieckiego Wilhelm Hohenzollern , którego dzieci witały kwiatami i okrzykami.
10 października zaś młodzież szkolna wraz z nauczycielami wzięła udział w uroczystościach pogrzebowych wójta Pszowskich Dołów ? Jana Tytko. Nowy wójtem został syn zmarłego i późniejszy śląski powstaniec ? Jan Tytko.
Wybuch I wojny światowej odbił się negatywnie na pracy szkoły. W związku z brakiem nauczycieli , którzy zostali skierowani do armii niemieckiej zmniejszono ilość godzin dydaktycznych. W 1925 roku w szkole odbyła się policyjna rewizja , bowiem niektórzy nauczyciele podejrzani byli o antywojenne poglądy.W 1917 roku na rozkaz władz niemieckich dziewczęta klas VI brały udział w przeszkoleniu pielęgniarskim w ramach zajęć z samoobrony. W tym też roku grad spustoszył sady , ogrody i pola w Pszowie i okolicy. Nauczyciele wraz z uczniami po zajęciach lekcyjnych zbierali runo leśne.Za zarobione pieniądze kupiono pomoce dydaktyczne oraz książki i zeszyty dla uczniów.
Lata 1919- 1921 , to czas powstań śląskich. W 1920 roku w szkole zorganizowano strajk, który był obroną Polaków przed germanizacją życia szkolnego. Domagano się przywrócenia języka polskiego i polskich nauczycieli. Po zwycięstwie Polaków w III powstaniu śląskim w szkole zaszły duże zmiany. W 1922 roku kierownik Johanes Hoppe i pozostali nauczyciele niemieccy wyjechali do Niemiec. Nowym kierownikiem szkoły został Józef Poppe, do pomocy miał dwóch nauczycieli , a naukę kontynuował 495 uczniów. W grudniu tegoż roku zorganizowano polskie jasełka , a zebrane pieniądze przeznaczono na zakup polskich podręczników.
W 1924 roku z inicjatywy nauczyciela Webera powstaje w szkole drużyna harcerska. We wrześniu 1925 roku dotychczasowy kierownik Józef Poppe zostaje przeniesiony do Olzy, jego miejsce na krótko zajmuje Ignacy Pradelok , a od 1 grudnia Antoni Tereszowski.
Od 1926 roku do 1929 roku istniała klasa mniejszości niemieckiej : w 1926 roku zostało zapisanych do niej 78 dzieci. Szkoła liczyła wtedy 582 uczniów. Większość z nich była narodowości polskiej , lecz niektórzy rodzice przekupieni , czy też przymuszeni groźbą przez dyrekcję kopalni, zapisali swe dzieci do szkoły mniejszości niemieckiej.
1 sierpnia 1926 roku w budynku szkoły otworzono dla dzieci 4-ro i 5-cio letnich ochronkę , króra to w 1930 roku otrzymała miano przedszkola. Ważnym wydarzeniem w życiu szkoły był dzień 19 marca 1927 roku , wtedy to za zgodą władz urządzono obchody ku czci marszałka Józefa Piłsudskiego.
Rok szkolny 1928/1929 to rok owocnej i spokojnej pracy dydaktyczno ? wychowawczej.
W listopadzie uroczyście obchodzono w szkole 10-cio lecie niepodległości Rzeczypospolitej , a w marcu zorganizowano wieczornicę dla uczczenia rocznicy śląskiego plebiscytu.
Na przełomie lat 1930/31 w szkole powstał oddział harcerski, jego komendantem został nauczyciel Peplewicz. Z dniem 1 października 1931 roku cztery klasy (VI , VII i 2 VIII) oraz dwóch nauczycieli przeniesiono do budynku przy kościele w Pszowie. Od tego czasu zajęcia lekcyjne w budynku macierzystym trwały o wiele krócej niż dotychczas.
W roku szkolnym 1932/33 klasa pierwsza została zmieniona na klasę wstępną, wprowadzono więc szkolny obowiązek od siódmego roku życia.
Kierownik szkoły Antoni Tereszkowski od 1934 roku starał się o środki finansowe na remont szkoły. Otrzymał tylko zgodę na odmalowanie okien ze strony zewnętrznej i podłóg w klasach. Dopiero w maju 1937 roku po wizycie w szkole inspektora Józefa Szafrona pojawiła się iskierka nadziei na remont i rozbudowę obiektu. W czasie wakacji poprzedzających rok szkolny 1937/1938 gmina przeprowadziła roboty na terenie szkoły : ułożono chodnik z betonowych płyt , poprawiono bruk i spływ ściekowy, naprawiono wodociąg i umożliwiono młodzieży korzystanie z niego, w budynku: odmalowano podłogi w sali przedszkolnej.
31 października 1936 roku szkoła przeprowadziła wśród uczniów propagandę oszczędzania.
Rozdano książeczki oszczędnościowe z wkładką związkową za 1 zł dla każdego ucznia.
Lata 1939-1945 to okres II wojny światowej. W szkole znów pojawił się język niemiecki nauczyciele byli prześladowani , kierownik Antoni Tereszkowski musiał się ukrywać. Po zakończeniu działań wojennych powrócił do szkoły , zabezpieczał jej własność i przygotowywał budynek do rozpoczęcia nauki. Sam budynek szczęśliwym trafem zbytnio nie uciepiał. Mury pozostały w całości , jedynie został uszkodzony dach , a z okien wyleciały szyby w czasie wysadzania pobliskiego wiaduktu. Zachowały się meble , brakowało natomiast pomocy naukowych i polskich książek. Jednak już 30 września 1945 roku 502 uczniów wzięło udział w nabożeństwie w kościele parafialnym w Pszowie , a następnie w uroczystości szkolnej.
Do przeprowadzenia remontu w szkole w dużej mierze przyczyniła się kopalnia ?Anna?. W 1946 roku odmalowano korytarze , kancelarię , pokój nauczycielski oraz mieszkania dla nauczycieli.
Kopalnia ?Anna? organizowała również dla półsierot i dzieci górników półkolonie i kolonie letnie.
Dnia 20 września 1946 roku zmarł nagle na posterunku pracy Antoni Tereszkowski. Gorliwie pracował on nad rozbudową polskiej szkoły , był dobrym wychowawcą i nauczycielem. Z dniem 1 października kierownictwo szkoły objął Franciszek Kantor , nauczyciel Szkoły Podstawowej nr 1 w Pszowie.
W roku szkolnym 1948/49 wchodzi w życie reforma wprowadzająca 11-letnią szkołę i likwidująca klasę ósmą.
W listopadzie 1949 roku cztery oddziały szkoły zostały przeniesione do wyremontowanego budynku obok kościoła w Pszowie. Nauka w szkole macierzystej mogła odbywać się na jedna zmianę. W roku szkolnym 1949/50 w szkole odbywał się kurs dla analfabetów , który prowadziła nauczycielka Kazimiera Krzanowska. W 1952 roku zorganizowano po raz pierwszy w historii polskiego szkolnictwa egzaminy końcowe w szkołach podstawowych. W naszej szkole zdawało go 35 uczniów , wszyscy uzyskali wynik pozytywny.
Z dniem 1 października 1952 roku uruchomiono w szkole świetlicę w celu pomocy w odrabianiu lekcji tym dzieciom , które nie miały odpowiednich warunków w domu. W 1952 i 1953 roku w budynku istniała ?szkoła dla pracujących? przeznaczona dla starszej pracującej młodzieży , która nie zdobyła pełnego wykształcenia. W 1954 roku w szkole po raz pierwszy zorganizowano opiekę lekarska nad młodzieżą. W tym też roku wydział oświaty przeprowadził remont budynku. Przebudowano wszystkie piece, odmalowano wszystkie okna i drzwi oraz ściany w całym budynku. W październiku i listopadzie 1956 roku przeprowadzono dalszy remont. Zreperowano dach wstawiono nowe rynny, naprawiono kominy i toalety szkolne. Komitet Rodzicielski zakupił ławki i fortepian. 20 listopada 1957 roku po raz pierwszy w historii nauczyciele w całej Polsce obchodzili swoje święto ? Dzień Nauczyciela.
W 1958 roku dzięki staraniom Komitetu Rodzicielskiego zakupiono dla szkoły odbiornik telewizyjny ?Belweder?, zaś wydział oświaty przydzielił szkole aparat filmowy. W 1960 roku uczniowie szkoły pożegnali kierownika Franciszka Kantora. Po jego śmierci funkcje te sprawował Stanisław Witos , a po nim Ginter Tosta.
W latach 1966-1973 w szkole zachodzą liczne zmiany. W 1966 roku dyrektorką została Maria Potempa. Dzięki jej staraniom rozpoczęto budowę sali gimnastycznej. W budynku szkoły powstały nowe toalety , zlikwidowano kaflowe piece, założono centralne ogrzewanie, a zniszczone podłogi przykryto wykładziną. W tym też roku obowiązek szkolny został przedłużony do 17 roku życia i nastąpił dalszy etap realizacji reformy systemu oświaty i wychowania. Uczniowie klas pierwszych rozpoczynali naukę według nowego programu nauczania w oparciu o nowe podręczniki. Rok 1974 przyniósł kolejna zmianę na stanowisku dyrektora szkoły. Został nim Stanisław Myśliwiec. Funkcję tę sprawował do lutego 1978 r. Zastąpiła go pani Anna Hibszer. W 1975 roku terytorium Pszowa włączono do Wodzisławia Śl. a szkoła otrzymała nowy numer 12. W latach 1979-80 przeprowadzono kapitalny remont szkoły . W nowym budynku , w którym mieściła się sala gimnastyczna urządzono również pracownie gabinet lekarski i przestronny hol.
3 września 1979 roku po raz pierwszy odbyło się pasowanie pierwszoklasistów na uczniów. Uroczystość ta miała miejsce w szkole nr 14 w Pszowie. W roku szkolnym 1980/81 uczniowie naszej szkoły po raz pierwszy wyjechali na zimowisko.
Lata 1981/82 przynoszą ożywiona działalność SKS . Najwięcej uczniów należy do sekcji tenisa stołowego i kółka szachowego. Przy szkole działa drużyna harcerska , która w 1984 roku wzięła udział w akcji ?Alert 84?. Zebraną kwotę przekazano na budowę pomnika ? szpitala Matki Polski w Łodzi.
W latach 70 i 80 szkoła tętniła życiem. Prężnie działało harcerstwo oraz szkolne koło turystyczno krajoznawcze. Zorganizowano liczne wycieczki ? do Opola , Krakowa , Wisły ,Ustronia, Pszczyny, Wrocławia , Warszawy , w Bieszczady i Pieniny. Co roku były również organizowane wyjazdy uczniów klas III , VI , VII i VIII na tzw.?zielone szkoły. W szkole działało również wiele kół zainteresowań. Młodzież zdobywała wyróżnienia na szczeblu powiatu i województwa.
W roku 1993 dyrektorem szkoły został Bolesław Mojżesz. W tym okresie w szkole dokonano gruntownego remontu dachu, poddasza, częściowej wymiany okien. Z inicjatywy Komitetu Rodzicielskiego powstał wymarzony przez dzieci plac zabaw. W 1995 roku Pszów zostaje oddzielony od Wodzisławia Śl. i ponownie uzyskuje prawa miejskie. Szkoła powraca do starych numeracji i znowu figuruje jako Szkoła Podstawowa nr 2 w Pszowie.
Od roku szkolnego 1999/2000 w wyniku reformy placówka staje się 6-cio klasową szkołą podstawowa. Do Szkoły Podstawowej nr 2 w Pszowie zaczęli uczęszczać uczniowie , którzy dotychczas należeli do obwodu szkoły nr 4, ponieważ tę właśnie szkołę przekształcono w Gimnazjum. W związku z tym faktem nastąpiły zmiany kadrowe.
W 2002 roku rada pedagogiczna podejmuje nowe wyzwanie- nasza szkoła stała się placówka integracyjną. Oznaczało to próbę stworzenia szkoły dla każdego , szkoły uwzględniającej indywidualną i unikalną osobowość każdego dziecka ? niepełnosprawnego , zdolnego ,utalentowanego i mającego specyficzne trudności w nauce lub adaptacji do środowiska społecznego. W takiej szkole programy i metody nauczania muszą być na tyle elastyczne , by obejmowały ogromną różnorodność możliwości i potrzeb ucznia zgodnie z ideą, iż każde dziecko jest równoprawnym członkiem społeczności klasowej i szkolnej. W 2004 roku stanowisko dyrektora obejmuje Bogusława Seemann. Nowa Pani Dyrektor kontynuuje inwestycje, które wpływają na podniesienie jakości nauczania i warunków bezpieczeństwa nauki i pracy , co w naszej 100-letniej szkole jest trudnym zadaniem.
W kwietniu 2008 roku odbyło się ?spotkanie po latach? tego dnia mury placówki odwiedzili jej absolwenci, którzy rozstali się ze szkołą 50, 60 , a nawet 70 lat temu.
Obecnie nasza placówka ma ugruntowaną pozycję wśród szkół naszego regionu. Jej atutem są: wysoka jakość kształcenia , bardzo dobra organizacja pracy , coraz nowocześniejsza infrastruktura oraz integracja. Z roku na rok coraz bardziej przekonujemy się o wszechstronnym pozytywnym wpływie tych klas na całą społeczność szkolną . Integracja dzieci niepełnosprawnych z pełnosprawnymi pociąga za sobą korzystne skutki w różnych obszarach życia szkolnego. Sukcesy szkoły nie byłyby możliwe bez zaangażowania kadry pedagogicznej , rodziców i całego personelu gospodarczo- administracyjnego. Na efektywną pracę szkoły i jej wizerunek ma wpływ praca sekretariatu . Od 1984 roku do chwili obecnej sekretariat sprawnie jest prowadzony przez panią Joannę Trzaskalik.
Nasza szkoła prze całe lata , aż do chwili obecnej zapewnia swym uczniom opiekę medyczną.
O zdrowie uczniów od 1988 roku po dzień dzisiejszy troszczy się pani Weronika Kałuża.
Przed nią obowiązki pielęgniarki w naszej szkole pełniły Panie : Joanna Gaszka , Elżbieta Zawadzka i Urszula Skowronek. O zdrowie naszych uczniów dbali również lekarze Kazimierz Nawrat , Maria Dzierżęga i Elżbieta Urbanek.
Oprócz codziennej nauki szkoła proponuje uczniom zajęcia świetlicowe pomoc pedagoga i logopedy, wiele zajęć pozalekcyjnych , które umożliwiają im rozwijanie zainteresowań i pogłębianie wiedzy. Obok szeregu imprez klasowych i dyskotek organizowane są uroczystości szkolne , na które często zapraszani są przedstawiciele władz szkolnych , parafii i Urzędu Miasta.
Na stałe w kalendarz szkolny wpisały się różne uroczystości wydarzenia i dni otwarte:
?Sprzątanie Świata? , ?Festiwal Nauki?, ?Pasowanie na ucznia i czytelnika?, ?Dzień Tolerancji?,?Jasełka?, ?Mikołajki?, ?Dzień Górnika , Dzień Matki , Dzień Ziemi, Dzień Edukacji Narodowej, Święto Niepodległości , Dni Książki, Dzień Języków Obcych i inne.
Uczniowie szkoły uczestniczą także w konkursach , przeglądach , uroczystościach organizowanych przez inne instytucje.
W grudniu 2005 roku nasza młodzież zaangażowała się w akcję Rodzina ? Rodzinie mającej na celu niesienie pomocy potrzebującym. Akcja ta ma na celu uwrażliwienie dzieci na krzywdę drugiego człowieka
Niezależnie od zawirowań historii , które dotykały Polskę , nasza szkoła dążyła i dąży do wypełnienia w sposób fachowy i odpowiedzialny nałożonych na nią zadań dydaktycznych i wychowawczych. Wypracowaliśmy sobie status szkoły wielopokoleniowej. Ponad 85% rodziców naszych wychowanków to nasi absolwenci.
Przez mury tej szkoły przewinęło się wielu nauczycieli .Zmiany były dość częste , a powody różne: historyczne, kadrowe, urlopy zdrowotne , macierzyńskie i przejścia na emeryturę. Dla porównania w pierwszych latach istnienia szkoły zatrudnionych w niej było czterech nauczycieli , a obecnie grono pedagogiczne liczy 24 osoby. W szkole następowały również duże wahania w liczbie uczniów, w poszczególnych latach szkolnych raz ich przybywało innym razem ubywało. Różne tego były powody: spadek czy wzrost liczby urodzeń, reformy oświatowe , czy zmiany miejsca zamieszkania. Wiele rodzin wyprowadziło się z ?Familoków? do własnych domów , czy też często do nowych bloków w innych dzielnicach Pszowa. Nowi mieszkańcy wprowadzali się zaś , na wciąż rozbudowujące się Osiedle Tadeusza Kościuszki. Dla porównania w 1909 roku po raz pierwszy mury szkoły przekroczyło 258 dzieci , które uczyły się w klasie pierwszej , drugiej, trzeciej i czwartej. W obecnym roku szkolnym (2008/2009) mamy 176 uczniów i sześcioklasową szkołę podstawową.
Klimat i atmosferę szkoły 100 lat tworzyli wspólnie nauczyciele , uczniowie i ich rodzice. Mury szkoły to tylko materialne dowody jej istnienia, ale to słowa opinie wspomnienia ludzi- wszystkich ze szkołą związanych składają się na to czym była , czym jest i czym będzie Szkoła Podstawowa nr 2 w Pszowie.
